Grapefruit en medicijnen

Het eten van grapefruit of het drinken van grapefruitsap kan sommige geneesmiddelen beïnvloeden. In de meeste gevallen verhoogt het ‘t niveau van het geneesmiddel in het bloed. Dit kan het risico op bijwerkingen verhogen of het effect van het geneesmiddel veranderen.

Als je gebruikelijke dieet grapefruit of grapefruitsap bevat en je krijgt een geneesmiddel voorgeschreven dat door grapefruit wordt beïnvloed, spreek dit dan door met je huisarts of apotheker. Stop nooit met het medicijn zonder advies.

Deze wisselwerking met grapefruit geldt voor alle geneesmiddelen die in belangrijke mate door het enzym CY3A4 worden afgebroken en waarbij een verhoging van de dosis in het lichaam snel kan leiden tot (ernstige) bijwerkingen.

1. Cholesterolverlagers: simvastatine en atorvastatine
2. Hartritmemedicijnen: amiodaron en ivabradine
3. Slaap- en kalmeringsmiddelen: buspiron, diazepam (Valium) en midazolam (Dormicum)
4. Bloeddrukverlagers: amlodipine, felodipine, nifedipine en diltiazem
5. Anti-kanker middelen: sunitinib (Sutent), lapatinib (Tyverb), nilotinib (Tasigna), pazopanib (Votrient), axitinib (Inlyta) en crizotinib (Xalcori)
6. Immunosuppressiva: ciclosporine, tacrolimus, everolimus en sirolimus

Overige medicijnen die kunnen worden beïnvloed door grapefruit of grapefruitsap: colchicine, carbamazepine, fenytoïne, quetiapine, clomipramine, methadon en sildenafil (Viagra)

Bovenstaande lijst is niet volledig! Bespreek de combinatie van grapefruit en medicijnen altijd met je huisarts!

Bovendien zijn er drie dingen die goed zijn om te beseffen, wanneer je twijfelt over het combineren van het nuttigen van grapefruit(sap) en het slikken van een van bovenstaande medicijnen:

1. Er is niet veel voor nodig voor een foute wisselwerking. Eén grapefruit of één glas grapefruitsap is genoeg om het effect van deze medicijnen te veranderen.
2. De effecten duren enkele dagen. Het effect van grapefruit op de medicijnen duurt 1-3 dagen. 
3. Het is belangrijk om te weten dat voor een klein aantal medicijnen de effecten van grapefruit zeer ernstig kunnen zijn.

Sevillasinaasappels (die soms worden gebruikt in marmelade maar niet in sinaasappelsap), pomelo's en tangelo's kunnen ook problemen veroorzaken. Houd dus ook deze citrusvruchten in de gaten, wanneer je je medicijnen niet mag combineren met grapefruit.

Je kunt verschillende maatregelen nemen om problemen met grapefruitsap en het geneesmiddel te voorkomen. Vraag allereerst je arts of apotheker voordat je een geneesmiddel inneemt of het veilig is grapefruitsap te drinken. Voor sommige medicijnen moet je bijvoorbeeld enkel de hoeveelheid grapefruit beperken, terwijl je het bij andere medicijnen helemaal moet vermijden.  

Verder is het verstandig zowel de etiketten van voedingsmiddelen en natuurlijke gezondheidsproducten te lezen, om er zeker van te zijn dat ze geen grapefruit, grapefruitsap of grapefruitextract bevatten, en daarnaast ook de etiketten van medicijnen die je gebruikt. Vaak staat het in de bijsluiter. Heb je toch nog vragen? Stel ze dan aan je huisarts of apotheker.

Vertel het je arts als je ongewone of ongemakkelijke bijwerkingen van je geneesmiddel krijgt. Het is dan helpend om een geheel overzicht te hebben over alle geneesmiddelen die je gebruikt. Dit omvat kruiden, vitaminen, homeopathische producten, supplementen en vrij verkrijgbare geneesmiddelen.